Ewaluacja i sprawozdawczość

Ewaluacja - definicja

Ewaluacja to obiektywna ocena projektu, programu lub polityki na wszystkich jego etapach tj. planowania, realizacji i mierzenia rezultatów. Powinna ona dostarczyć rzetelnych i przydatnych informacji pozwalając wykorzystać zdobytą w ten sposób wiedzę w procesie decyzyjnym. Często dotyczy ona procesu określenia wartości lub ważności działania, polityki lub programu. 

Rada Unii Europejskiej zobowiązała wszystkie państwa członkowskie do przeprowadzenia ewaluacji pomocy finansowej z funduszy strukturalnych UE. 

Ewaluacja ma na celu poprawę: „jakości, skuteczności i spójności pomocy funduszy oraz strategii i realizacji programów operacyjnych w odniesieniu do konkretnych problemów strukturalnych dotykających dane państwa członkowskie i regiony, z jednoczesnym uwzględnieniem celu w postaci trwałego rozwoju i właściwego prawodawstwa wspólnotowego dotyczącego oddziaływania na środowisko oraz strategicznej oceny oddziaływania na środowisko".

Ewaluacja jako proces systematycznej oceny interwencji z funduszy strukturalnych ciągle zyskuje na znaczeniu. W okresie programowania 2007-2013 wyniki badań ewaluacyjnych będą pełnić ważną rolę w procesie kształtowania polityki spójności Unii Europejskiej, a podczas debaty nad kolejnym budżetem w perspektywie po 2013 roku będą jednym z kluczowych argumentów dla jej zachowania w dotychczasowym kształcie lub weryfikacji jej założeń.

Rodzaje ewaluacji 

Biorąc pod uwagę kryterium celu ewaluacji wyróżnia się następujące jej rodzaje: 

  • ewaluacje strategiczne (których celem będzie ocena i analiza ewolucji NSRO i PO w odniesieniu do priorytetów krajowych i wspólnotowych);
  • ewaluacje operacyjne (których celem będzie wspieranie procesu monitorowania NSRO i PO).

Ewaluacje strategiczne dotyczyć będą głównie analizy i oceny interwencji na poziomie celów strategicznych. Przedmiotem ewaluacji strategicznych będzie analiza i ocena trafności ogólnych kierunków interwencji wyznaczonych na etapie programowania. Jednym z istotnych aspektów ewaluacji strategicznej będzie weryfikacja przyjętej strategii w odniesieniu do aktualnej i przewidywanej sytuacji społeczno - ekonomicznej.

Ewaluacje operacyjne powiązane będą ściśle z procesem zarządzania i monitorowania NSRO i PO. Celem ewaluacji operacyjnych jest wsparcie instytucji odpowiedzialnych za realizację NSRO i PO w zakresie osiągania założonych celów operacyjnych poprzez dostarczanie użytecznych wniosków i rekomendacji. Zgodnie z Rozporządzeniem 1083/2006 ewaluacje operacyjne będą przeprowadzane w szczególności w przypadku, gdy monitorowanie ujawniło znaczące odchylenia od założonych pierwotnie celów oraz gdy składane są wnioski o dokonanie przeglądu programu operacyjnego lub jego części.

Ze względu na moment przeprowadzania ewaluacji wyróżnia się następujące jej rodzaje:

  • ewaluację ex ante (przed rozpoczęciem realizacji NSRO i PO),
  • ewaluację bieżącą (w trakcie realizacji NSRO i PO),
  • ewaluację ex post (po zakończeniu realizacji NSRO i PO).

Proces ewaluacji ex ante NSRO i PO zakończony został w roku 2006. Wyniki ewaluacji ex-ante NSRO i PO wykonanych przez ewaluatorów zewnętrznych zostały uwzględnione w ostatecznej wersji Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia na lata 2007-2013 oraz poszczególnych Programów Operacyjnych.

Ewaluacji ex post dokonuje Komisja Europejska we współpracy z państwami członkowskimi i Instytucjami Zarządzającymi. Niezależnie od ewaluacji przeprowadzanej przez KE państwa członkowskie mogą dokonać ewaluacji ex post we własnym zakresie.

Ewaluacja bieżąca (on-going) jest procesem mającym na celu lepsze zrozumienie bieżących efektów interwencji oraz sformułowanie rekomendacji użytecznych z punktu widzenia wdrażania programu. W najbliższych latach ewaluacja bieżąca stanie się kluczowa dla skutecznej realizacji polityki spójności w Polsce.

Źródło: www.ewaluacja.gov.pl
Do pobrania raporty z przeprowadzonych badań (w załączniku)

Badania zrealizowane w 2008r.

Badania zrealizowane 2009r.

Badania zrealizowane 2010r.

Badania zrealizowane 2011r. 

Badania zrealizowane 2012r.

Badania zrealizowane 2013r.

Badania zrealizowane 2014r.