Terminy „kształcenie ustawiczne", czy też „uczenie się przez całe życie" często bywają używane zamiennie. W języku angielskim odpowiadają one terminom „continuing training" i „lifelong learning". Konieczność kształcenia ustawicznego wynika z dynamiki współczesnego życia, z następujących coraz szybciej przemian gospodarczych, społecznych i na rynku Pracy oraz z procesu globalizacji. Perspektywa uczenia się przez całe życie bazuje na założeniach:

• równorzędności uczenia się w różnych formach, miejscach i okresach życia;
• identyfikacji, ocenie i uznawaniu efektów uczenia się niezależnie od formy, miejsca i czasu;
• proces uczenia się trwa od pierwszych do ostatnich lat życia.

Zgodnie z art. 4 pkt 30 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. prawo oświatowe (Dz.U. z 2017 r. poz. 59 ze zm.)  kształcenie ustawiczne należy rozumieć, jako kształcenie w szkołach dla dorosłych, a także uzyskiwanie i uzupełnianie wiedzy, umiejętności i kwalifikacji zawodowych w formach pozaszkolnych przez osoby, które spełniły obowiązek szkolny.
Zmiana myślenia o kształceniu, nowy paradygmat - edukacja na każdym jej etapie wyrażona językiem „efektów kształcenia", wymusiła przebudowanie krajowego systemu oświaty. Najważniejszymi aktami prawnymi w kontekście kształcenia zawodowego i ustawicznego są:

• Ustawa z dnia 7 września 1991 r.  o systemie oświaty ( Dz.U. z 2017 r. poz. 2198);
• Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. prawo oświatowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 59 ze zm.);
• Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz.U. z 2017 r. poz. 1189);
• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 kwietnia 2014 r. w sprawie przygotowania zawodowego dorosłych  (Dz.U. z 2014 r. poz. 497);
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2017 r. w sprawie kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych (Dz.U. z 2017 r. poz. 1632);
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 13 grudnia 2016 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa  zawodowego  (Dz.U. z 2016 r. poz. 2094);
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 czerwca 2015 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (Dz.U. z 2015 r. poz. 843 z późn. zm.);
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 stycznia 2017 r. w sprawie egzaminu czeladniczego, egzaminu mistrzowskiego oraz egzaminu sprawdzającego, przeprowadzanych  przez komisje egzaminacyjne izb rzemieślniczych (Dz.U. z 2017 r. poz. 89);
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach (Dz.U. z 2012 r. poz. 184 ze zm.) - szczególnie istotny załącznik do rozporządzenia;
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 stycznia 2012 r. w sprawie egzaminów eksternistycznych (Dz.U. z 2012 r. poz. 188 ze zm.);
• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 maja 2014 r. w sprawie przyznawania środków z Krajowego Funduszu Szkoleniowego (Dz.U. z 2014 r. poz. 639 ze zm.);
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach (Dz.U. z 2012 r. poz. 184 ze zm.);
• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 maja 2014 r. w sprawie szczegółowych warunków realizacji oraz trybu i sposobów prowadzenia usług rynku pracy (Dz.U. z 2014 r. poz. 667 ze zm.).

Najważniejszymi obszarami zmian w kształceniu ustawicznym i zawodowym, wynikającymi z ww. aktów prawnych, jest klasyfikacja zawodów szkolnictwa zawodowego, obudowa programowa kształcenia zawodowego (nowa podstawa programowa), organizacja kształcenia zawodowego (ramowe plany nauczania), system egzaminów potwierdzających kwalifikacje zawodowe oraz wprowadzenie nowych form kształcenia - kwalifikacyjnych kursów zawodowych.

 
W związku z obligatoryjnymi zadaniami, jakie nakłada na Samorząd Województwa ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz. U. z 2017 r. poz. 1065 z późn. zm.), Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie w ramach Wydziału Regionalnej Polityki Rynku Pracy realizuje zadania w obszarze kształcenia ustawicznego, a wśród nich głównie podejmuje działania w zakresie:

a) współdziałania z właściwymi organami oświatowymi w harmonizowaniu kształcenia ustawicznego z potrzebami rynku pracy;

b) określania po zasięgnięciu opinii wojewódzkiej rady rynku pracy, na podstawie klasyfikacji zawodów i specjalności, wykazu zawodów, w których za przygotowanie zawodowe młodocianych pracowników może być dokonywana refundacja;

c) koordynacji działań w zakresie kształcenia ustawicznego i szkoleń bezrobotnych 
i poszukujących pracy, a w szczególności:

- diagnozowania potrzeb rynku pracy w zakresie kształcenia ustawicznego oraz szkolenia bezrobotnych i poszukujących pracy;

- określania i wdrażania instrumentów służących dostosowaniu kierunków kształcenia i szkolenia zawodowego do potrzeb rynku pracy;

- prowadzenia dialogu społecznego w zakresie polityki zatrudnienia i kształcenia ustawicznego.

Rozwój kształcenia zawodowego i ustawicznego w Polsce jest determinowany zapisami znajdującymi się w dokumentach takich jak: „Strategia rozwoju kształcenia ustawicznego do roku 2010", „Strategia rozwoju edukacji na lata 2007 - 2013", Strategia Rozwoju Kraju 2020, Krajowy Plan Działań na rzecz Zatrudnienia na lata 2015-2017, "Strategia - Perspektywa uczenia się przez całe życie" (dokument z 2013 r.).

Działania w zakresie kształcenia zawodowego i ustawicznego koordynowane są przez Departament Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego MEN.