Przyznanie prawa do zasiłku dla bezrobotnych - Macedonia, Ukraina, Turcja, Mongolia, Białoruś

Umowy dwustronne pomiędzy Polską a Macedonią, Ukrainą, Turcją, Mongolią i Białorusią.

Polska stosuje pięć umów międzynarodowych z porozumieniami administracyjnymi, które mają zastosowanie do przepisów prawa o zasiłku dla bezrobotnych:

  1. Umowa między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Macedonii o zabezpieczeniu społecznym, podpisana w Warszawie dnia 6 kwietnia 2006 r. (Dz. U. z 2007 r. Nr 229, poz. 1686) – art. 21 i Porozumienie Administracyjne w sprawie stosowania ww. umowy, zawarte w Warszawie dnia 27 czerwca 2007 r. (Dz. U. z 2007 r. Nr 218, poz. 1619) – art. 17;
  2. Umowa między Rzecząpospolitą Polską a Ukrainą o zabezpieczeniu społecznym, zawarta w Kijowie dnia 18 maja 2012 r. (Dz. U. z  2013 r.,  poz. 1373) – art. 9, Porozumienie Administracyjne w sprawie stosowania ww. umowy, sporządzone w Kijowie dnia 18 maja 2012 r. (Dz. U. z  2013 r.,  poz. 1375) – art. 5;
  3. Umowa między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Turcji o zabezpieczeniu społecznym, zawarta w dniu 17 października 2017 r. w Warszawie (wejście w życie 1 czerwca 2021 r.), (Dz. U. z 2021 r. poz. 770) - art. 9 wraz z Porozumieniem Administracyjnym w sprawie stosowania Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Turcji o zabezpieczeniu społecznym (Dz. U. z 2021 r. poz. 772) - art. 5;
  4. Umowa między Rzecząpospolitą Polską a Mongolią o zabezpieczeniu społecznym, podpisana w Warszawie dnia 24 stycznia 2018 r. (Dz.U. z 2019 r. poz. 1189) – art. 9, Porozumienie Administracyjne w sprawie stosowania ww. umowy, podpisane w Warszawie dnia 24 stycznia 2018 r. (Dz. U. z 2019 r. poz. 1191) – art. 5.
  5. Umowa między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Białorusi o zabezpieczeniu społecznym, zawarta w dniu 13 lutego 2019 r. w Warszawie (Dz. U. z 2022 r. poz. 575) – art. 9, Porozumienie Administracyjne w sprawie stosowania ww. umowy, zawarte w Mińsku dnia 2 czerwca 2020 r. (Dz. U. z 2022 r. poz. 577) – art. 5.

Instytucją właściwą w zakresie zasiłków dla bezrobotnych:

  1. w Polsce - są wojewódzkie urzędy pracy (w zależności od miejsca zamieszkania),
  2. w Macedonii - Aгенција за Bработување на Pепублика Cеверна Mакедонија Cкопје - Централа во Скопје (Urząd Pracy Republiki Macedonii Północnej - Centrala w Skopje). Dane kontaktowe dostępne są na stronie: https://av.gov.mk.
  3. w Ukrainie - Державна служба зайнятості (Państwowa Służba Zatrudnienia). Dane kontaktowe dostępne są na stronie: www.dcz.gov.ua.
  4. w Turcji - Generalna Dyrekcja Tureckiej Agencji ds. Zatrudnienia (ISKUR) w Ankarze. Dane kontaktowe dostępne na stronie: https://www.iskur.gov.tr/en.
  5. w Mongolii – Rządowa Agencja Wykonawcza – Główny Urząd do Spraw Zdrowia i Ubezpieczenia Społecznego.
  6. w Białorusi – organy do spraw pracy, zatrudnienia i opieki społecznej.

Osoby bezrobotne, które pracowały zarówno na terenie Polski, jak i Macedonii, Ukrainy, Turcji, Mongolii lub Białorusi mogą starać się o przyznanie prawa do zasiłku dla bezrobotnych na zasadach sumowania okresów ubezpieczenia, zatrudnienia lub pracy na własny rachunek w niezbędnym zakresie.

UWAGA: ostatni okres ubezpieczenia musi być spełniony w kraju, w którym bezrobotny ubiega się o zasiłek.

Jeżeli ostatni okres ubezpieczenia w Polsce jest niewystarczający do uzyskania prawa do zasiłku dla bezrobotnych w Polsce, a poprzedni okres został spełniony na terenie Macedonii, Ukrainy, Turcji, Mongolii lub Białorusi w takim przypadku:

  • należy zarejestrować się jako osoba bezrobotna w powiatowym urzędzie pracy właściwym ze względu na miejsce zamieszkania;
  • złożyć w wojewódzkim urzędzie pracy:
  1. Wniosek o przyznanie prawa do zasiłku dla bezrobotnych (do pobrania na dole strony),
  2. Zaświadczenie starosty powiatu/prezydenta miasta o rejestracji osoby bezrobotnej oraz zawiadomienie o wskazaniu marszałka województwa jako organu właściwego do wydania decyzji w sprawie przyznania prawa do zasiłku dla bezrobotnych.
  3. Dokumenty dotyczące ubezpieczenia/zatrudnienia/prowadzenia działalności gospodarczej za granicą: 
  • w przypadku Macedonii – dokumenty potwierdzające pracę/działalność gospodarczą, 
  • w przypadku Ukrainy – dokument UA/PL wydany na wniosek bezrobotnego przez ukraińską instytucję właściwą, 
  • w przypadku Turcji – dokument TR/PL wydany na wniosek bezrobotnego przez turecką instytucję właściwą,
  • w przypadku Mongolii – zaświadczenie, na uzgodnionym formularzu, wydane na wniosek bezrobotnego przez zagraniczną instytucję właściwą,
  • w przypadku Białorusi - zaświadczenie, na uzgodnionym formularzu, wydane na wniosek bezrobotnego przez zagraniczną instytucję właściwą, a w przypadku jego braku - dokumenty potwierdzające ubezpieczenie, pracę/działalność gospodarczą.

4. Oryginały lub potwierdzone za zgodność z oryginałem kserokopie dokumentów potwierdzających okresy spełnione w Polsce: (dotyczy, gdy nie przedłożono ww. dokumentów w PUP):

  • w przypadku pracy najemnej: świadectwa pracy, umowy zlecenia wraz z rachunkami (nie dotyczy umów o dzieło). WAŻNE: w przypadku zatrudnienia w niepełnym wymiarze czasu pracy lub na umowę zlecenie należy przedłożyć zaświadczenie od pracodawcy/zleceniodawcy lub ZUS o osiąganym wynagrodzeniu brutto lub o podstawie wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne i Fundusz Pracy w ujęciu miesięcznym;
  • w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej: zaświadczenie z ZUS, potwierdzające wysokość podstawy, od której opłacone zostały składki na ubezpieczenie społeczne i Fundusz Pracy,
  • w przypadku pozostałych okresów: książeczka wojskowa z wyszczególnionymi okresami służby, zaświadczenia ZUS o okresie pobierania po ustaniu zatrudnienia zasiłków chorobowych, macierzyńskich i o wysokości podstawy, od której naliczone zostały składki na ubezpieczenie społeczne i Fundusz Pracy, zaświadczenie o okresie pracy w okresie pozbawienia wolności i o osiąganym wynagrodzeniu brutto itp.

Potwierdzanie okresów ubezpieczenia, zatrudnienia lub prowadzenia działalności gospodarczej:

  • Osoba bezrobotna, która na terenie Polski ubiega się o przyznanie prawa do zasiłku dla bezrobotnych z zaliczeniem okresów ubezpieczenia i pracy w Ukrainie, w Turcji lub w Mongolii sama musi zwrócić się do instytucji właściwej o wydanie odpowiedniego dokumentu/zaświadczenia i przedłożyć go w wojewódzkim urzędzie pracy. W przypadku Ukrainy jest to formularz UA/PL, zaś Turcji – formularz TR/PL. Natomiast dla osób, które pracowały na terenie Macedonii, o dokument potwierdzający okresy zaliczane przy przyznawaniu świadczeń dla bezrobotnych może wystąpić jedynie wojewódzki urząd pracy (WUP). W przypadku Białorusi wnioskodawca sam może wystąpić do instytucji właściwej o wydanie odpowiedniego zaświadczenia. Natomiast, jeżeli jego nie przedłoży, wojewódzki urząd pracy wystąpi do białoruskiej instytucji właściwej, załączając dokumenty dotyczące ubezpieczenia, pracy, działalności na własny rachunek.

  • Osoba bezrobotna, która na terenie Ukrainy, Turcji, Mongolii lub Białorusi ubiega się o zasiłek dla bezrobotnych, a pracowała w Polsce, powinna wystąpić do WUP z wnioskiem o potwierdzenie tego okresu, w celu zaliczenia go w państwie, w którym ubiega się o świadczenie. Natomiast, jeżeli o takie świadczenie wnioskuje na terenie Macedonii, instytucja właściwa w tym państwie wystąpi do WUP o wydanie odpowiedniego zaświadczenia. W przypadku Białorusi, instytucja zagraniczna może także wystąpić do WUP o wydanie powyższego dokumentu.

Wysokość, okres i sposób wypłaty zasiłku ustala się zgodnie z ustawodawstwem stosowanym przez instytucję właściwą.

Wykaz umów o zabezpieczeniu społecznym wraz z porozumieniami znajdziecie Państwo na stronie Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej: https://www.gov.pl/web/rodzina/dsz-wykaz-umow-o-zabezpieczeniu-spolecznym

Pliki do pobrania:

Informacje o programach potrzebnych do otworzenia powyższych plików znajdują się w dziale pomoc techniczna.