Warunkiem wypłaty świadczeń ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych jest  wystąpienie niewypłacalności pracodawcy w rozumieniu ustawy  z dnia 13 lipca 2006 r.  o ochronie roszczeń pracowniczych          w razie niewypłacalności pracodawcy (t.j. DZ. U. z 2016 r. poz. 1256, z 2017 r. poz. 1557).

Rodzaje niewypłacalności:

I. Niewypłacalność pracodawcy ( w rozumieniu art. 3 ustawy wyżej cytowanej) zachodzi, gdy sąd upadłościowy lub restrukturyzacyjny, na podstawie przepisów Prawa upadłościowego lub Prawa restrukturyzacyjnego, wyda postanowienie o:

1. ogłoszeniu upadłości pracodawcy lub wszczęciu wobec niego wtórnego postępowania upadłościowego  - datą niewypłacalności jest data wydania postanowienia sądu upadłościowego o ogłoszeniu upadłości lub wszczęciu wtórnego postępowania upadłościowego pracodawcy;
2. otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego, o którym mowa w art. 2 pkt 2–4 ustawy z dnia 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 1574 ) –  datą niewypłacalności  pracodawcy jest data wydania postanowienia sądu restrukturyzacyjnego o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego;
3. oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości pracodawcy, jeżeli jego majątek nie wystarcza lub jedynie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania – datą niewypłacalności pracodawcy jest data postanowienia sądu upadłościowego o oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości pracodawcy;
4. oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości w przypadku stwierdzenia, że majątek dłużnika jest obciążony hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską w takim stopniu, że pozostały jego majątek nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania – datą niewypłacalności pracodawcy jest data postanowienia sądu upadłościowego o oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości pracodawcy.

 

II. Niewypłacalność instytucji kredytowych i zakładów ubezpieczeń ( w rozumieniu art. 4 cytowanej wyżej ustawy) zachodzi w przypadku:

1. wszczęcia postępowania upadłościowego, postępowania układowego lub innego podobnego postępowania w państwach członkowskich Unii Europejskiej lub w państwach członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stronach umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym wobec instytucji kredytowych i zakładów ubezpieczeń mających siedziby w tych państwach – datą niewypłacalności jest data wydania przez sąd zagraniczny orzeczenia, o którym mowa powyżej;
2. gdy sąd zagraniczny wyda orzeczenie, zgodnie z którym nie zostaje wszczęte postępowanie upadłościowe z uwagi na stwierdzenie definitywnego  zamknięcia przedsiębiorstwa albo z powodu niewystarczalności aktywów na zaspokojenie kosztów tego postępowania – datą niewypłacalności jest data wydania przez sąd orzeczenia, o którym mowa powyżej.

 

III. Niewypłacalność pracodawcy w przypadku wydania  postanowienia o uznaniu głównego zagranicznego postępowania upadłościowego (w rozumieniu art. 5 cytowanej ustawy) zachodzi  w przypadku:

1. wydania, zgodnie z przepisami Prawa upadłościowego dotyczącymi międzynarodowego postępowania upadłościowego, przez sąd upadłościowy postanowienia o uznaniu orzeczenia o wszczęciu głównego zagranicznego postępowania upadłościowego wszczętego wobec przedsiębiorcy zagranicznego z Danii lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym – datą niewypłacalności jest data wydania przez sąd upadłościowy postanowienia o uznaniu zagranicznego postępowania upadłościowego;
2. gdy sąd zagraniczny wyda orzeczenie, zgodnie z którym nie zostaje wszczęte postępowanie upadłościowe z uwagi na stwierdzenie definitywnego zamknięcia przedsiębiorstwa albo z powodu niewystarczalności aktywów na zaspokojenie kosztów tego postępowania-datą niewypłacalności jest data wydania przez sąd zagraniczny orzeczenia, o którym mowa powyżej.

 

IV. Niewypłacalność pracodawcy  (w rozumieniu art. 6 cytowanej ustawy) zachodzi w przypadku, gdy:

1. organ sądowy lub każdy inny właściwy organ państwa członkowskiego Unii Europejskiej, z wyłączeniem Danii, uprawniony do wszczęcia postępowania upadłościowego wyda, zgodnie z art. 3 ust. 1 rozporządzenia Rady (WE) nr 1346/2000, orzeczenie o wszczęciu wobec przedsiębiorcy lub przedsiębiorcy zagranicznego postępowania upadłościowego, o którym mowa w art. 2 lit. a lub c tego rozporządzenia, oraz powoła zarządcę – datą niewypłacalności pracodawcy jest data wydania orzeczenia, o którym mowa wyżej;
2. organ sądowy lub każdy inny właściwy organ państwa członkowskiego Unii Europejskiej, z wyłączeniem Danii, uprawniony do wszczęcia postępowania upadłościowego wyda, zgodnie z art. 3 ust. 1 rozporządzenia Rady (WE) nr 1346/2000, orzeczenie, zgodnie z którym nie zostaje wszczęte postępowanie upadłościowe z uwagi na stwierdzenie definitywnego zamknięcia przedsiębiorstwa albo z powodu niewystarczalności aktywów na zaspokojenie kosztów tego postępowania- datą niewypłacalności jest data wydania orzeczenia, o którym mowa powyżej;
3. sąd upadłościowy wyda, zgodnie z art. 3 ust. 2 i 4 rozporządzenia Rady (WE) nr 1346/2000, orzeczenie o ogłoszeniu upadłości przedsiębiorcy zagranicznego, mające skutki ograniczone do majątku dłużnika znajdującego się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej – datą niewypłacalności jest data wydania przez sąd upadłościowy postanowienia o ogłoszeniu upadłości przedsiębiorcy zagranicznego, o którym mowa powyżej.

 

V. Niewypłacalność pracodawcy ( w rozumieniu art. 8 cytowanej wyżej w postępowaniu krajowym)  zachodzi  w sytuacji niezaspokojenia przez pracodawcę roszczeń pracowniczych z powodu braku środków finansowych gdy:

1. na podstawie przepisów Prawa upadłościowego sąd upadłościowy wyda postanowienie o umorzeniu postępowania upadłościowego, jeżeli:                                                                                                              

a) majątek pozostały po wyłączeniu z niego przedmiotów majątkowych dłużnika obciążonych hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępownia;

b) wierzyciele zobowiązani uchwałą zgromadzenia wierzycieli albo postanowieniem sędziego-komisarza nie złożyli w wyznaczonym terminie zaliczki na koszty postępowania, a brak jest płynnych funduszów  na te  koszty;    

Datą wystąpienia niewypłacalności pracodawcy w wyżej wymienionych przypadkach jest data uprawomocnienia się postanowienia sądu upadłościowego o umorzeniu  postępowania upadłościowego.

2. organ założycielski podejmie decyzję o wdrożeniu postępowania likwidacyjnego wobec przedsiębiorstwa państwowego, o ile likwidacja nie jest skutkiem przekształcenia, łączenia lub podziału tego przedsiębiorstwa – datą niewypłacalności pracodawcy jest data wydania decyzji o wdrożeniu postępowania likwidacyjnego wobec przedsiębiorstwa państwowego;

3. sąd orzeknie rozwiązanie spółki handlowej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 1578) – datą niewypłacalności pracodawcy jest data uprawomocnienia się orzeczenia sądu  o rozwiązaniu spółki handlowej;

4. minister właściwy do spraw gospodarki wyda, na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, decyzję o zakazie wykonywania działalności gospodarczej, wykonywanej na takich samych zasadach, jak przedsiębiorcy polscy, przez przedsiębiorcę zagranicznego w ramach utworzonego oddziału z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej – datą niewypłacalności pracodawcy jest data wydania decyzji o zakazie wykonywania działalności gospodarczej;

5. minister właściwy do spraw gospodarki wyda, na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, decyzję o zakazie wykonywania działalności przez przedsiębiorcę zagranicznego, w ramach utworzonego przedstawicielstwa z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej - datą niewypłacalności pracodawcy jest data wydania decyzji o zakazie wykonywania działalności przez przedsiębiorcę zagranicznego;

6. organ ewidencyjny wykreśli pracodawcę będącego osobą fizyczną z Ewidencji Działalności Gospodarczej w wyniku zawiadomienia o zaprzestaniu wykonywania działalności gospodarczej lub stwierdzenia trwałego zaprzestania wykonywania przez pracodawcę działalności gospodarczej - datą niewypłacalności pracodawcy jest data dokonania wykreślenia z Ewidencji Działalności Gospodarczej;